Lees eerst even dit belangrijk tekst ⬇️
Want opvoeden begint altijd bij onszelf.
Allereerst, wij zijn de eerste voorbeelden, de eerste spiegels en de eerste bron van adab en akhlaaq voor onze kinderen. Daarom heb ik dit Adab & Akhlaaq Bord ontwikkeld... niet als een beloningsbord, niet als een strafbord (waar ik zo intens allergisch voor ben) maar als een groeibord waar het hele gezin aan meedoet.
Dit tactiek die ik al 4 jaar gebruik bij mijn eigen kind is bedoeld om kinderen te leren dat gedrag niet iets is wat je “doet voor een sticker”, maar iets wat hoort bij wie je bent. En voor moslims: iets wat hoort bij onze relatie met Allah, bij zachtheid, respect en verantwoordelijkheid.
Waarom pas vanaf 3 jaar?
Veel ouders willen al heel vroeg met regelsystemen starten, maar de hersenen van kinderen jonger dan 3 jaar zijn hier simpelweg nog niet klaar voor.
De reden is neurologisch:
- De prefrontale cortex — het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor impulscontrole, planning, oorzaak-gevolg begrijpen en keuze maken —
is vóór de leeftijd van 3 jaar nog nauwelijks ontwikkeld. - Kinderen jonger dan 3 handelen vooral vanuit emoties en reflexen,
niet vanuit bewuste beslissingen. - Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat jonge peuters nog geen stabiel besef van oorzaak en gevolg hebben:
ze begrijpen niet dat “als ik dit doe, dan gebeurt dat.”
Daarom is het onrealistisch én onrechtvaardig om kinderen jonger dan 3 regels, sterrenkaarten, straffen of beloningen aan te bieden.
Ze kunnen het simpelweg niet verwerken.
Maar vanaf ongeveer 3 jaar, inshaaAllah, beginnen kinderen:
- eerste vormen van zelfcontrole te tonen
- verbanden te begrijpen
- empathie te ontwikkelen
- instructies te onthouden
- en bewust gedrag te kiezen
Daarom begint dit bord vanaf 3 jaar...wanneer een kind voor het eerst écht kan leren van herstel, verantwoordelijkheid en structuur
Waarom ik allergisch ben aan beloningsborden
Laat me duidelijk zijn:
Ik ben allergisch voor klassieke beloningsborden.
Je kent ze wel: de sterretjes, wolkjes, stickers, en cadeautjes…
Maar denk eens heel eerlijk na: Hoe zou jij je voelen als jouw partner een beloningsbord voor jou zou ophangen?
“Als jij vandaag niet schreeuwt, krijg je een sterretje.”
“Als je de afwas doet, krijg je een wolkje.”
Dat voelt niet alleen raar... het voelt bijna vernederend.
Waarom?
Omdat goed gedrag geen transactie is. Je doet het omdat het hoort. Omdat het respectvol is. En voor ons als moslims: omdat het de manier is die Allah van ons vraagt.
Beloningsborden leren kinderen:
“Goed gedrag = een prijs.”
Maar dat is precies wat we niet willen.
We willen dat kinderen interne motivatie ontwikkelen:
Ik doe dit omdat het goed is, omdat het adab is, omdat Allah ervan houdt.
Niet omdat er een sticker klaar ligt.
En nu iets heel belangrijks…
Waarom dienen borden altijd alleen voor kinderen? Waarom zijn ouders nooit onderdeel van dat systeem? Hoe leren kinderen goed gedrag? Van ons. Hoe leren kinderen fouten maken én herstellen? Ook van ons.
Dus hoe kan het dat ouders regels stellen,
maar zelf “vrijgesteld” zijn van verantwoordelijkheid?
Er is niets krachtigers dan een kind dat ziet:
“Mama en papa hebben óók regels.
Mama en papa moeten óók herstellen.
Niemand komt ermee weg.”
Dat is rechtvaardigheid. Dat is opvoeden met respect. Dat is hoe een kind zich écht gehoord en gezien voelt. Dit bord maakt het hele gezin gelijkwaardig: ouders én kinderen hebben ieder hun eigen regels, hun eigen herstelacties, en hun eigen consequenties.
Samen groeien.
Samen leren.
Samen werken aan adab.
Hoe werkt het Adab & Akhlaaq Bord? + een voorbeeldbord
Het bord bestaat uit:
Stap 1 :
Zorg ervoor dat de regels per persoon, specifiek en leeftijdsbewust zijn. Bij kinderen mogen we GEEN houding/attitude op het bord zetten; alleen daden. Mijn suggestie voor ouders is: als je schreeuwt, zorg er dan voor dat "niet schreeuwen" als regel op het bord staat.
Stap 2:
Gevolgen Zorg ervoor dat deze eerlijk, tijdgebonden en idealiter passend bij het negatieve gedrag, indien mogelijk. Voor kinderen hebben we twee gevolgen: de eerste is een positieve actie gevolgd met een herstel, zoals het sorry zeggen aan klein zusje en herstel is dan aaien op haar voorhoofd. De tweede is een negatieve ontbering gedurende 24 uur, zoals een geen schermtijd (liever iets dat ze graag doen wegnemen).
stap 3:
Stel je kinderen de avond ervoor voor op het bord en benadruk dat je leert een betere ouder te zijn en dat je daarom ook op het bord staat. Begin de volgende dag met het bord; zorg ervoor dat je je op één regel per week concentreert om overweldiging te voorkomen.
Kom niet in de verleiding om deze consequenties toe te passen op slecht gedrag dat niet op het bord staat.
Doe wat je eerder deed, maar concentreer je op slechts één regel per week. Begin eerst met de positieve consequentie, en als je kinderen de consequentie niet binnen de gestelde tijd (meestal 15 minuten) uitvoeren, pas dan de negatieve consequentie van "het wegnemen".
Dus...
✔️ Een regel
(voor mama, papa, kind 1 en kind 2)
✔️ Een positievegevolg(het ervaren van verbinding, rust en reflectie) met een herstelactie ( iets doen om het contact of de situatie weer goed te maken en dat het terug hersteld wordt)
Bij een grote overtreding(zoals slaan of scheldwoorden)herstel je eerst:
Sorry zeggen, zacht handje, speelgoed opruimen, knuffel, dhikr — iets dat verbinding herstelt.
✔️ Dan zijn er ook negatieve consequenties:
Pas als het gedrag opnieuw gebeurt.
Geen straf.
Geen vernedering.
Gewoon een logische grens die helpt om te leren.
Reactie plaatsen
Reacties