Onze moeders hebben de grootste impact op onze coping-mechanismen, kernovertuigingen en op onze eigenwaarde. Hun onopgeloste trauma wordt het onze jammer genoeg. De moederwond is een heel interessant concept. Voor diegene die me langer kennen dan vandaag weten dat ik veel schrijf over ouderschap, opvoeding en verschillende hechtingsstijlen en hoe dat tot uiting komt. Of je nu een angstige of juist een vermijdende hechtingsstijl hebt, die dingen komen allemaal voort uit de manier waarop je bent opgevoed. Als een ouder niet aanwezig was of als deze niet reageerde op jouw emoties en op de manier die een kind nodig heeft, ontstaat er een hechtingsstijl die voor het kind behoorlijk moeilijk is om te ervaren en daarin te leven. Er is een heel beroemd experiment om dit te illustreren wanneer een moeder bij haar kind is en zij op het kind reageert op basis van zijn emoties en wat er gebeurd met het kind waneer ze dat niet doet. Deze vind je gewoon op YouTube. Wanneer een kind alleen maar fysieke zorg krijgt van de moeder, maar geen emotionele steun krijgt, noemen we dit de moederwond. Naast dat er een moederwond is, is er ook een vaderwond.
Een man kwam naar de Profeet ﷺ en vroeg: “O Boodschapper van Allah! Wie heeft van alle mensen het meeste recht op mijn gezelschap?” Hij antwoordde: “Je moeder.” De man zei: “En daarna?” Dus zei hij: “Je moeder.” De man vroeg weer: “En dan?” Waarop de Profeet opnieuw antwoordde: “Je moeder.” De man vroeg: “En dan?” De Profeet antwoordde: “En dan je vader.”
(Sahih Boekhari 5971 en Sahih Moeslim 7/2)
De meesten van ons zijn zich bewust van deze Hadith. Het belang dat in islaam aan moeders wordt gehecht, wordt ons vanaf jonge leeftijd geleerd en voortdurend versterkt via ouders, leraren en lezingen. Maar wat als de relatie die je had met je moeder moeilijk, gespannen of zelfs niet gezond was? Sommige kinderen ondergaan gruwelijke emotionele en fysieke mishandeling of verwaarlozing door hun moeder, en deze voortdurende boodschap van hoe geweldig moeders zijn, is moeilijk te begrijpen als je het slachtoffer bent van een dergelijke relatie. Ondanks een meer open cultuur in islaam is het onderwerp "slechte" moeders nog steeds een taboe en beladen met schuldgevoelens voor de slachtoffers. Het is alsof het erkennen dat dit bestaat, zondig is. Wat volgt is dus een leven vol schuldgevoelens en schaamte; fysieke en psychologische schade; van interne strijd tot het verbergen van je wonden en een constante innerlijke strijd. Het verdriet van het ervaren van een moederwond is niet iets waar veel mensen over praten en al helemaal niet in de moslim gemeenschap. Als gevolg hiervan kan het moeilijk zijn om te herkennen dat je een moederwond hebt en deze te genezen. Met de juiste ondersteuning en kennis, naast een reeks praktische stappen, kan je inshaaAllah echter genezen van deze pijnlijke ervaringen uit het verleden.
Moederwond bij jongens
Er wordt vaak naar de moederwond verwezen in de context van moeder-dochterrelaties. Maar zonen kunnen ook een moederwond ervaren. In feite kan een niet erkende moederwond op verschillende manieren een GROTERimpact hebben op het leven van een man. Mannen met een onverwerkte moederwond kunnen verlangen naar de liefde en goedkeuring van elke vrouw, vooral als ze in hun kindertijd een angstige hechtingsstijl ontwikkelen. De angstige hechtingsstijl wordt gekenmerkt door het zoeken naar geruststelling en aanhankelijk gedrag in relaties, wat kan voorkomen als compensatie voor een gebrek aan liefde van zijn moeder. Een moederwond leidt echter niet altijd tot een angstige hechting. In sommige gevallen kan de moederwond er juist voor zorgen dat mannen een vermijdende hechtingsstijl ontwikkelen. Vermijdend gehechte mannen kunnen hun gevoelens moeilijk verwoorden en zich makkelijk afsluiten, waardoor ze zich buiten bereik en afstandelijk voelen en reageren in relaties. Naast een onveilige hechting kunnen mannen die de moederwond hebben ervaren ook worstelen met gevoelens van ontoereikendheid en verdriet, die zich vervolgens uit in woede. Deze woede kan zich openbaren in allerlei scenario's zoals in de file staan of op het werk of met je partner.
Moederwond bij meisjes
Bij dochters kan de moederwond een sterk gevoel van schaamte met zich meebrengen dat er iets mis is met je en dat je alleen maar moeten geven. Je bent een GEVER (of een people pleaser) Het kan zich ook manifesteren als een voortdurend schuldgevoel hebben. Het lage zelfbeeld dat gepaard gaat met een onopgeloste moederwond kan zich ook manifesteren doordat vrouwen extreem zichzelf met anderen vergelijken. Ze kunnen zichzelf bijvoorbeeld vergelijken met andere vrouwen die zij succesvoller, mooier of rijker achten, en voortdurend tekortschieten in hun eigen perceptie. Deze vergelijkingen geven vervolgens het gevoel dat er iets mis met hen is. Je hebt moeite met grenzen stellen in relaties en die ook degelijk uit te voeren en er naar te handelen. Je bent vaak angstig en onzeker. Je weet vaak zelf niet wat je wilt en wilt altijd dat iemand anders je antwoorden geeft.
Genezen van de moederwond voor jongens en meisjes
De moederwond is geen psychische aandoening of klinische diagnose, dus er bestaat geen specifieke medische behandeling voor. Een onopgeloste moederwond kan echter een diepgaande impact hebben op ons volwassen leven en, vanwege de intergenerationele aard ervan, moeilijk te genezen is. Hoewel er stappen zijn die je zelf kunt nemen om je moederwond te verbeteren, wordt het ten zeerste aanbevolen om de hulp in te roepen van een opgeleide professional in de geestelijke gezondheidszorg. Therapie wordt aanbevolen voor veel problematische hechtingsstijlen. Het geest ons de ruimte om onze ervaringen en gevoelens uit het verleden met betrekking tot onze ouders te onderzoeken. Therapie biedt ons ook mogelijkheden om de bevestiging te krijgen die we nodig hebben voor onze gevoelens en ervaringen en helpt ons een positiever zelfbeeld en emotioneel bewustzijn te ontwikkelen, waardoor we ons beter kunnen voelen en gezonder kunnen handelen in relaties. Naast therapie zijn er vijf praktische stappen die he kunt nemen om je moederwond te genezen.
•Zoek je toevlucht bij Allah subhaan wa tala.
De Profeet (ﷺ) erkende en pakte psychologische problemen aan en legde de basis voor generaties moslims om deze te herkennen en ermee om te gaan. Hoewel de profeten de beste mensen waren, ook zij ervaarde tijdens hun leven veel verdriet en angst. De Profeet (ﷺ) had zelf zo’n intens verdriet na het overlijden van zijn geliefde vrouw Khadijah (radiyaAllahu anha) en zijn oom, Abu Talib, gecombineerd met de sociale en economische boycot van de moslims in Mekka, dat het hele jaar werd uitgeroepen tot het Jaar van Verdriet. Profeet Yaqub (Alayhi salam) leed aan een langdurige periode van verdriet, tot dat zijn gezichtsvermogen verzwakte, sommige geleerden zeggen zelfs tot het punt van blindheid.
Praktisch advies voor het omgaan met emoties:
Er is een specifiek situatie in de Sunnah voor het reguleren van emoties: De Profeet (ﷺ) zei tegen ons: “Als iemand van jullie boos is terwijl hij staat, laat hem dan gaan zitten, zodat zijn woede hem zal verlaten; laat hem anders gaan liggen. De Profeet (ﷺ) leerde ons ook het belang van holistische zelfzorg, inclusief gezond eten en slapen en gematigdheid in alles.
Laten we ons smeekgebeden niet vergeten:
De Sunnah ochtend- en avond adi3iya omvatten smeekbeden over angst en zorgen en hier is er één van:
اللّهُـمَّ إِنِّي أَعْوذُ بِكَ مِنَ الهَـمِّ وَ الْحُـزْنِ، والعًجْـزِ والكَسَلِ والبُخْـلِ والجُـبْنِ، وضَلْـعِ الـدَّيْنِ وغَلَبَـةِ الرِّجال
Al-Bukhari 7/158
•Communiceer je emoties:
Heb je ooit de uitdrukking gehoord: “Een gedeeld probleem is een gehalveerd probleem”? Deze eenvoudige zin benadrukt het belang van het communiceren van onze emoties met anderen. Toch kan het communiceren van onze emoties uitzonderlijk moeilijk zijn als we een moederwond hebben. Omdat velen van ons in onze kindertijd niet hebben geleerd hoe we onze emoties kunnen herkennen of ermee moeten omgaan. Wanneer je emoties met anderen probeert te communiceren, kun je het beste deze drie strategieën volgen:
Reflecteer voordat je handelt
Het is belangrijk dat we onze emoties begrijpen voordat we ze met anderen proberen te communiceren. Anders kunnen ze naar buiten komen op een manier die wij niet willen. En wie wilt er een slaaf zijn van zijn eigen emoties ? Bedenk hoe je over een bepaald scenario denkt en vraag jezelf al hoe je beter had kunnen handelen. Maar let op dat je dit niet uit schaamte of vanuit pijn doet maar vanuit nieuwsgierigheid en empathie naar je zelf toe. Door hierover na te denken, kun je duidelijkheid scheppen over waarom je zo hebt gereageerd en hoe je het beter kan doen.
Gebruik ‘ik’-uitspraken
Wanneer we leren hoe we onze emoties moeten communiceren, is het gemakkelijk om in het "schuldspel" terecht te komen. Dit houdt in dat we onze partners de schuld geven omdat ze ons een bepaald gevoel hebben geven door hun acties. Onthoud dat jij de controle hebt over je gevoelens, en dat niemand je iets kan "laten" voelen. Wanneer je je emoties communiceert en in check houdt, begin dan met: ‘Ik voel me van streek als IK…’
Gebruik kalmerende strategieën
Velen van ons sluiten zich af als er tegen ons wordt geschreeuwd. Dat betekent dat we niet langer luisteren. Om deze reden is het belangrijk om kalmerende strategieën te gebruiken bij het communiceren van je emoties, zodat we de ander (of onszelf) niet in de vlucht of-vecht modus sturen. Overweeg om eerst toevlucht te zoeken in Allah subhabna wa tala en even te gaan zitten of liggen. Concentreer je op je ademhaling of ga een wandeling maken. Geloof me dit werk echt.
•Vergeef je ouder en creëer een gezonde afstand
Deze kan heel moeilijk zijn en ik wil je alleen maar zeggen dat ik je hier in erken en met je mee voel. Maar weten dat je moeder misschien niet beter wist en misschien zelf zich in vlucht of-vecht modus bevond, zal iets veranderen in je brein. Vergeving speelt een cruciale rol bij de genezing van een moederwond. Ik weet dat het echt moeilijk kan zijn om vooruit te komen en vrede te zoeken. Door vergeving te omarmen, open je echter de deur naar genezing en bevrijding. Je moeder vergeven betekent niet dat je haar daden goedkeurt, maar eerder dat je de negatieve emoties loslaat die je binden. Het stelt je in staat wrok, woede en schuld los te laten en jezelf te bevrijden van de last uit het verleden. Door vergeving kun je empathie en begrip vinden, zowel voor jezelf als voor je moeder. Het is een transformatief proces waarmee je emotionele wonden kunt helen, vertrouwen kunt herstellen en een gezondere verbinding kunt bevorderen. Onthoud één ding dat onze beproevingen tijdelijk zijn maar onze daden zijn voor eeuwig. Elke keer dat Allah ons op de proef stelt, is dit een kans voor ons om te bewijzen dat we volhardende en geduldige gelovigen zijn.
Zelfs als we grote problemen hebben, moeten we Allah bedanken voor wat we hebben en moeite doen van onze kant en erop vertrouwen dat Allah de rest doet.
Als de wereld vrij van problemen zou zijn, zou het Paradijs zijn waarde verliezen en dus daarom alleen in het Paradijs zullen we alles hebben wat onze ziel verlangt.
Geduldig zijn betekent overtuiging hebben en het plan van Allah begrijpen. Een deel van sabr (geduld) is het overgeven aan het besluit van Allah en het begrijpen van de beperkingen van onze eigen capaciteiten. Allah subhaan wa Tala zegt ook :
Wij zullen u zeker op de proef stellen met iets van angst en honger, en verlies van rijkdom, levens en verdiensten; maar breng blijde tijdingen aan hen die volharden en geduldig zijn.
(Surah Baqarah, Ayah 155)
Allah beschrijft degenen die echt geduldig zijn nog verder:
Die, wanneer zij door rampspoed worden getroffen, zeggen: “Waarlijk! Aan Allah behoren wij toe en waarlijk, tot Hem zullen wij terugkeren.”
(Surah Baqarah, Ayah 156)
Allah herinnert ons eraan dat wel goed moeten nadenken en rationeel moeten zijn over waar we vandaan komen en waar we naartoe gaan. Als we ons leven in overeenstemming met Allah leiden en vergeving zoeken voor onze tekortkomingen en die van andere, zullen we Zijn Genade verdienen.
•Accepteer en knuffel die kind in jou:
Omdat een laag zelfbeeld een van de meest voorkomende gevolgen is van een moederwond, is het leren accepteren van jezelf en je innerlijke kind cruciaal voor genezing. Het accepteren van je innerlijke kind betekent dat je je bewustwording en zelfcompassie opbouwt en hard werkt om de ongezonde gedragspatronen die je van je ouders hebt geleerd, te doorbreken. Een van de beste manieren om je zelfbewustzijn en zelfcompassie te vergroten is door middel van het gebed, tawbah te verrichten en kennis op te doen. Bewustwording helpt ons om ons meer bewust te worden van onze negatieve gedachten, overtuigingen, emoties en daden, wat de eerste stap is om deze te veranderen. Bovendien vermindert het de stress, waardoor we onze emoties kunnen beheersen en op een rustige, gezonde manier kunnen communiceren en handelen. Je kunt je innerlijke kind ook leren accepteren door ernaar te luisteren. Probeer het volgende aan jezelf te vragen wanneer het slecht gaat:
Wat voel je op dit moment? Wat heb je nu van mij nodig? Wat probeer je me te vertellen?
Nog een laatste advies voor je
Als we in onze kindertijd geen warmte, zorg en aandacht van onze moeders ontvangen, kunnen we een diepe wond achterlaten. Deze vroege gevoelens van afwijzing kunnen de basis leggen voor de overtuiging dat we niet goed genoeg zijn om geliefd te worden of dat er iets intrinsiek mis met ons is. Als je een moederwond hebt, weet dan dat er niets mis met je is en dat je liefde waard bent. Je moederwond is geen weerspiegeling van jou, maar demonstreert in plaats daarvan een vaardigheid die je moeder in je kindertijd ontbeerde, en misschien nog steeds doet. Hoe vaak we onszelf ook aan onze waarde herinneren, de pijn van een moederwond zit diep, heel diep waardoor het moeilijk is om ervan te genezen. Maar wees gerust: Begin je band met de Quran terug te onderhouden. Begin met een paar ayaat per dag. Daarnaast met de steun van een professional in de geestelijke gezondheidszorg en uw toewijding aan je eigen genezing, kun je het allemaal met de wil van Allah overwinnen.
Reactie plaatsen
Reacties
Lieve zuster,
In jouw blog herkende ik zoveel van mezelf. Het raakte me diep en bracht weer het verdriet naar boven van de pijn die ik heb ervaren van mijn ouders. Soms voelt het alsof die wonden nooit echt genezen. Maar wat jij schrijft raakte me: accepteren, geduld hebben, en beseffen dat dit wereldse leven tijdelijk is. Zelfs onze emoties zijn een beproeving van Allah.
Ik wil je echt bedanken voor jouw oprechte woorden. Ze kwamen precies op het juiste moment.
BārakAllāhu fīk
Moge Allah van je houden liefste zus. Moge Allah al je wonden doen genezen. Het betekend zoveel dat je dit wilde delen met mij.